Пры дросельным рэгуляванні скорасць выхаднога звяна змяняецца за кошт змянення характарыстыкі гідрасістэмы пры пастаяннай падачы помпы. Дросель, з дапамогай якога можна рэгуляваць колькасць вадкасці, якая падаецца ў гідрацыліндр, можа быць ўстаноўлены па адной з наступных схем: на ўваходзе ў гідрацыліндр, на выхадзе з гідрацыліндра, на ўваходзе і выхадзе, параллельна гідрацыліндру на адгалінаванні ад напорнай лініі.
Гідрапрывод з дроселем на ўваходзе, дазваляе рэгуляванне скорасці гідрарухавіка шляхам змянення праходнага сячэння дроселя, толькі ў тым выпадку, калі напрамак дзеяння нагрузкі не супадае з напрамкам руху выходнага звяна – адмоўная нагрузка. Пры дадатнай нагрузцы, калі яе напрамак супадае з напрамкам руху выхаднога звяна, апошняе рухаецца пад дзеяннем гэтай нагрузкі пераадольвая толькі сілу трэння і супрацьціск ў зліўной лініі.
Гідрапрывод з дроселем на выхадзе дазваляе рэгуляваць скорасць гідрарухавіка пры знакапераменнай нагрузцы так як пры любым напрамку дзеяння сілы змяненню скорасці перашкоджвае супраціўленне дроселя, праз які рабочая вадкасць паступае з поласці гідрарухавіка на зліў. Пры такой схеме цяпло вылучанае пры праходзе праз дросель рабочай вадкасці, адводзіцца ў бак без нагрэва рухавіка.
Уыніку гідрарухавік працуе ў лепшых умовах.
Значным недахопам разгледжаных схем паслядоўнага уключэння дроселя з’яўляецца нестабільнасць скорасці пры змяненні нагрузкі. У гэтых адносінах больш карысным з’яўляецца гідрапрывод з дроселем на ўваходзе і выхадзе. Пры паралельным уключэнні дроселя рабочая вадкасць, падаваемая помпай, падзяляецца на два патокі. Адзін праходзіць праз дросель , другі – праз гідрарухавік. Рэгуляванне скорасці выконваецца змяненнем велічыні праводнасці дроселя. Радзей выкарыстоўваюцца сістэмы з пераменным ціскам ў якіх ціск залежыць ад нагрузкі гідрарухавіка.
Лішак вадкасці ў гэтай схеме адводзіцца ў бак праз дросель уключаны паралельна з гідрарухавіком.
Асноўным пры выбары спосабу рэгулявання з’яўляецца велічыня выхадной магутнасці, якая пры зваротна-паступальным руху вызначаецца па формуле:
Nвых=P*Vp (7.1)
дзе Р - зададзенае карыснае намаганне;
Vр - скорасць рабочага ходу поршня.
Nвых=9*0.035=0.315кВт,
Разлічная магутнасць менш за 10 кВт, прымаем дросельнае рэгуляванне.
8. ХАРАКТАРЫСТЫКI ГIДРАПРЫВАДА I IХ АНАЛIЗ
Характарыстыкі гідрапрывода дазваляюць прааналізаваць работу гідрапрывода пры розных рэжымах; удакладніць магутнасць помпы, якую яна ўжывае, і зрабіць канчатковы выбар помпы; ацаніць выбраны спосаб рэгулявання; вызначыць асноўныя параметры працы гідрапрывода на асобных рэжымах.
a. Характарыстыкі помпы і гідрасістэмы.
Асноўнымі характарыстыкамі помпы з'яўляюцца залежнасці Q=f(p), η=f(p), N=f(p). Такія графічныя залежнасці ў даведачнай літаратуры часцей за ўсё адсутнічаюць, таму для іх пабудовы прыменім спрошчаны метад.
Згодна з тэорыяй, падача помпы не залежыць ад ціску, таму тэарэтычная характарыстыка помпы Q=f(p) мае выгляд прамой лініі 1, якая праводзіцца паралельна восі ардынат (вось ціскаў - р) праз разліковае значэнне Qп (па якім яна выбіралася), якоенеабхолна адкласці на восі абсцыс у адпаведным маштабе (мал. 8). Потым на гэтай лініі неабходна адзначыць пункт з пара-метрамі рп і Qп, які з’яўляецца пунктам сумеснай працы помпы і гідрасістэмы ( пункт В).
Сапраўдная падача помпы з павелічэннем ціску змяняецца, таму што павялічваюцца страты вадкасці. Таму сапраўдная харак-тарыстыка помпы Q=f(p) з велічэннем ціску будзе адхіляцца ад тэарэтычнай і пры велічыні р=2рп дасягне свайго максімальнага эначэння ∆Qп= Qп(1 -ηа)=0,128*0.17 =0.022 дм3/с
Гэта эначэнне неабходна адкласці ўлева ад тэарэтычнай характарьктыкі помпы на ардынаце р=2рп , дзе атрымліваем пункт В'. Праз пункты В і В' праводзім лінію 2 (ВВ' ), якая і адпавядае сапраўднай характарыстыцы помпы Qп=f(p).Для пабудовы характарыстыкі η=f(p) знойдзем значэнне агульнага ККДз помпы:
η=ηаηгηм (8.1)
дзе ηа, ηм - адпаведна аб'ёмны і механічны ККДз (прымаюцца з тэхнічнай характарыстыкі); ηг- гідраўлічны ККДз, роўны 1.
η=0.83*0.91=0.747
Гэта значэнне адпавядае рабочаму пункту В з параметрамі рп і Qп. Для знаходжання астатніх пунктаў прымяняюць наступныясуадносіны:
пры р1=0,5рп =1.9 МПа, η1=0,9η=0,67
пры р2=рп =3.8 МПа , η2=η=0,747
пры р3=1,5рп =5.7МПа, η3=0,9η=0,67
пры р4=2рп =7.6МПа, η4=0,8η=0.6
пры р=0 η=0
Па вылічаных значэннях р і η будуем характарыстыку η =f(р) лінія 3.
Для пабудовы залежнасці N=f(р) (лінія 4) неабходна вызначыць магутнасць, якую спажывае помпа:
N=pQ/η (8.2)
дзе значэнні р і Q прымаюць з характарыстыкі Q=f(p) для пунктаў, якія адпавядаюць η1, η2, η3, η4.
Пабудову характарыстыки гидрасистэмы праводзим па залежнасці:
р=рц+kQ2
дзе k-каэффіцыент супраціулення гідрасістэмы.
Пабудова характарыстыкі гідрасістэмы залежыць ад рэжыму руху вадкасці, які быў вызначаны раней. Так як пры ламінарным руху страты ціска прапарцыянальны расходу ў першай ступені, таму характарыстыку магчыма пабудаваць па двух пунктах:
пры Q=0, р= рц, а пры Q=Qп, р=рп
Гэта значыць, што характарыстыка гідрасістэмы ўяўляе сабой прамую лінію, якая праходзіць праз пункты01 і В (лінія 5).
Далей неабходна пабудаваць характарыстыку засцерагальнага клапана. Для гэтага на восі ардынат неабходна адкласці ціск, пры якім клапан павінен дзейнічаць. Гэты ціск прымаецца роўным ркл=(1,2-1,3 )рп=4.75 МПа . Ад адкладзенага ціску ркл ўверх адкладываем велічыню ∆рк=∆рм(Qп/Qм)2: (кропка А1). Праз пункты ркл і А1 неабходна правесці лінію 6, якая і з’яўляецца характарыстыкай засцерагальнага клапана.
Далейшая пабудова характарыстыкі гідрапрывада залежыць ад значэння мінімальнага расходу гідрацыліндра :
Qmin=0.25*Qп (8.3)
Для канчаткова выбару помпы неабходна вызначыць магутнасць помпы пры рабоце засцерагальнага клапана (для гэтага неабходна ў формулу (1.26) /1/падставіць значэнні р,Q, і η, якія адпавядаюць пункту А1).Атрыманая магутнасць павінна быць меншай за магутнасць прынятай помпы, якая вызначаецца па гэтай жа формуле пры значэннях р,Q, і η, узятых з тэхнічнай характарыстыкі.
9. ЦЕПЛАВЫ РАЗЛIК ГIДРАПРЫВАДА
Пры рабоце гідрапрывода частка механічнай энергіі пераўт-вараецца ў цеплавую. Цяпло, якое ў гэтым выпадку выдзяляецца, ідзе на награванне рабочай вадкасці і элементаў гідрапрывода, а таксама рассейваецца ў навакольнае асяроддзе цераз паверхню цеплаперадачы. Награванне рабочай вадкасці больш за дапушчаль-ныя межы непажадана, таму што з павелічэннем тэмпературы змяншаецца вязкасць і павялічваецца акісляльнасць вадкасці.
Падтрыманне тэмпературы вадкасці ў дапушчальных межах дасягаецца на аснове правядзення цеплавога разліку гідрапрывада.
Велічыня цеплавой энергіі, якая выдзяляецца пры рабоце, вызначаецца па залежнасці:
Nцепл=(1-η)Nп, (9.1)
дзе η - агульны ККДз гідрапрывода; Nп - магутнасць, якую спажывае помпа (адпавядае NA1).
Агульны ККДз вызначаецца па залежнасці:
η=Nв/Nп=0.315/0.76=0.41 (9.2)
дзе Nв - магутнасць,якая затрачваецца на пераадольванне зададзенага карыснага намагання Р (Nв=Р*Vр=9000*0,035=0.315 кВт) з улікам парадку работы гідрапрывода.
Nцепл=(1-η)Nп=(1-0.41)*0.76=0.45 кВт
Велічыня тэмпературы масла tм, якое знаходзіцца ў масленым баку, складаецца з зададзенай тэмпературы навакольнага асяроддзя tа=20°C і прыросту тэмпературы ∆t за кошт цеплавой энергіі Nцепл і павінна быць меншай за tдап.
tм=( tа+∆t )<= tдап (9.3)
дзе tдап - дапушчальная тэмпература рабочай вадкасці (масла), якая знаходзіша у межах (60-80)°С.
Значэнне ∆t вызначаецца па формуле цеплаперадачы:
∆t= Nцепл /(Fбkб+Fтрkтр) (9.4)
дзе Fб,Fтр - адпаведна плошча паверхні цеплаабмену масленага бака і трубаправодаў; кб, ктр - каэфіцыент цеплаперадачы адпаведна для бака і трубаправодаў, які выбіраюць з табл. 1.7. [1]. Звычайна для труб ктр=12 Вт/(м2°С). Пры абдзіманні гідрабака паветрам кб=10Вт/(м2°С).
Плошча паверхні цеплаабмену трубаправодаў гідрапрывода вызначаецца па залежнасці:
Fтр=π
(9.5)дзе di , li - адпаведна дыяметр і даўжыня асобных участкаў.
Fтр=π(dнlн+dзлlзл)=3,14(10*19+12*6)*10-3=0,823 м2
Для вызначэння плошчы паверхні цеплаабмену масленага бака неабходна вызначыць яго памеры.
Аб’ем масла, неабходны для работы гідрапрывода прымаюць роўным (2-3) хвіліннай падачы выбранай помпы:
Vм=(2-3)Qп =2*60*0,000128=0.015м3 (9.6)
Поўны (геаметрычны) аб'ём бака павялічваюць на (20-30)%. 3 улікам гэтага
Vб=(1,2-1,3) Vм=1,25*0.015=0.019м3
Гэта значэнне акругляем у большы бок і прымаем Vб=25 л згодна з ДАСТ 16770-71 (дадатак 14).
Часцей за ўсё форма бака прымаецца прамавугольнай з суадносінамі старон а:b:h - 1:2:3, дзе a,b,h -адпаведна шырыня, даўжыня і вышыня бака.
Тады, улічваючы Vб і суадносіны паміж старонамі бака:
а=
= =0.161м (9.7)b=2a=0,322 м (9.8)
h=3a=0.483 м (9.9)
Пасля гэтага неабходна вылічыць плошчу паверхні цеплаабмену бака:
Fб=ab+2h(a+b)= 0.161*0,322 +2*0.483 (0.161+0,322)=0.518 м2 (9.10)