Шетелдік ивестициялар ағымдағы жылы 2,2 млрд.теңгені құрайды, олардың ішінде 1,1 млрд. теңге тау кен өндіру өнеркәсібіне, 0,8 млрд. теңге жылжымайтын мүлік операцияларына салынады.
1.1.3. Коммуналдық мүлікті басқару
Мемлекеттік коммуналдық мүлікті жалға беру облыстық және аудандық бюджетті қалыптастыру табыс көздерінің бірі болып табылады.
Мемлекеттік коммуналдық мүлікті жалға беруден түскен түсімдер бойынша деректер:
| 2006 жыл | 2007 жыл | 2008 жылдың 8 айында | |
| Түсімдер сомасы, мың теңге | 60658,8 | 66253,4 | 46027,1 |
Мемлекеттік коммуналдық мүлікті жалға беруден түскен табысты талдау мемлекеттік коммуналдық мүлікті жалға беруден түскен түсімдердің жыл сайын өсу серпіні бақыланады деп көрсетеді. 2006 жылмен салыстырғанда 2007 жылы жалға беруден түскен табыс 5,6 млн. теңгеге өсті. 2008 жылдың 8 айында 2007 жылдың тиісті кезеңіне қарағанда 5 млн. теңгеге өсті.
2007 жылғы мемлекеттік коммуналдық мүлікті жалға беруден түскен түсімдердің өсуі жалақы мөлшерлемесінің өсуіне байланысты.
2008 жылғы 1 қыркүйектегі жағдай бойынша Қостанай облысында 1 539 мемлекеттік мекеме (бұдан әрі – ММ) тіркелді, соның ішінде 77-і жұмыс істемейтін ММ. Заңды тұлғалардың бірыңғай мемлекеттік тіркелімінен жұмыс істемейтін ММ-ді шығарып тастау рәсімдерін ынтагерлікпен өзгерту барысында барлығы 238 ММ шығарылды, соның ішінде 2008 жылдың 8 айында 37 ММ таратылды және 3 ММ қолданысқа ауыстырылды.
Мемлекеттік басқару органдары мен мемлекеттік мекемелерге (мемлекеттік кәсіпорындарға) бекітілген пайдаланылатын мемлекеттік коммуналдық мүлікке жүргізілген түгендеу нәтижелері бойынша 2007 жылы 1 қаңтарда 19,5 миллиард теңге құны бар 78 220 объекті есептелді.
2007 жылы 1-ші шілдеде мемлекеттік коммуналдық мүліктің тізбесінде 22,7 миллиард теңге құны бар 82 233 объекті есептелді.
2007 жылдың аяғында және 2008 жылдың бағдарламалық өнімді енгізе отырып, мемлекеттік мүлікті есепке алу үрдісін автоматтандыру жөнінде жұмыс жүргізілді.
2008 жылы 1-ші шілдеде Қостанай облысының мемлекеттік коммуналдық мүлік тізбесінде құны 35,4 миллиард теңге 147 575 объекті бар, оның:
тозған <50% - құны 29,9 миллиард теңге 82 697 объекті;
тозған >50% құны 5,5 миллиард теңге 64 878 объекті.
Сонымен, 2008 жылғы 1-ші шілдеде объект саны 2007 жылдың 1-ші шілдесімен салыстырғанда 65 342 объектіге, ал құны 12,7 миллиард теңгеге өсті.
Сондай-ақ 2008 жылғы 1-ші қаңтарда жылжымайтын мүлік саны 6 026 объектіні құрайды, соның ішінде 1 899 объекті тіркелмеген (31,5%), 2008 жылғы 1 шілдеде жылжымайтын мүлік – 6 448 объекті, соның ішіндегі 1 898 объектісі тіркелмеген (29,4%).
Қостанай облысында 2008 жылғы 18 қыркүйекте 361 мемлекеттік коммуналдық кәсіпорын бар: соның ішінде жедел басқару құқығына ие 263 мемлекеттік коммуналдық кәсіпорын, соның жұмыс істемейтіндері – 27 МКҚК және шаруашылық жүргізу құқығына ие 98 мемлекеттік коммуналдық кәсіпорын, соның жұмыс істемейтіндері – 15 МКК, сондай-ақ мемлекеттік акциялар пакетіне ие 3 акционерлік қоғам («Қостанай» Халықаралық әуежайы», «Комсомол «Құс фабрикасы», «Комсомол «Құс фабрикасы 2»).
2005 жылдан бастап 2008 жылғы 18 қыркүйекке дейін мемлекеттік кәсіпорындар санының серпіні бойынша деректер, мынадай:
| 01.01.05 жылға | 01.01.06 жылға | 01.01.07 жылға | 08.04.08 жылға | 18.09.08 жылға |
| Шаруашылық жүргізу құқығы бар МКК | ||||
| 155 | 132 | 125 | 109 | 98 |
| Жедел басқару құқығы бар МКҚК | ||||
| 175 | 184 | 227 | 268 | 263 |
2007 жылдың 8 айында 35 кәсіпорын, соның ішінде 21 МКК және 14 МКҚК таратылды.
2008 жылдың бірінші жарты жылдығында табысты 42 МКК және залалды 25 МКК жұмыс істеді, сонымен қатар, 2007 жылдың ұқсас кезеңінде табысты кәсіпорындар саны 34 және залалды 43 құрады, яғни табысты кәсіпорындар саны 8-ге өсті, ал залалды кәсіпорындардың саны 18-ге азайды. Өзінің негізгі үлесінде залалды кәсіпорындарға монополист – кәсіпорындары жататындығын айта кету керек. Осы ұйымдардың залалдылығының негізгі себебі олар көрсететін өзіндік құндылығын жаппайтын қызметтерге, жұмыстарға табиғи монополия саласын реттеуді жүзеге асыратын органдардың тарифтерді бекітуі болып табылады.
2006 жылдан бастап 2008 жылды қоса санағандағы кезеңде (8 ай) Қостанай облысында 138 мемлекеттік коммуналдық мүлік объектісі жекешелендірілді.
| Р/с | Көрсеткіштер | 2006 жылы | 2007 жылы | 2008 жылы (8 ай) |
| 1 | Жекешелендіруге жататын объектілердің саны | 116 | 81 | 83 |
| 2 | Сатылған объектілердің саны | 39 | 45 | 54 |
2007 жылы жекешелендіру қарқының өсуі белгіленді, бірақ сатылған объектілердің саны коммуналдық меншікті жылжымайтын мүлігін іске асыруға арналған мораторияны алып тастаған жағдайда жоғары болар еді.
Жекешелендірілген мемлекеттік коммуналдық мүлікті сату бағасы мынадай:
| 2006 жылы | 2007 жылы | 2008 жылы (8 ай ) | |
| Сату бағасы, мың теңге | 20 468 | 70 067 | 35 545 |
Сонымен қатар инвестициялық тендерлерде мемлекеттік коммуналдық мүлікті іске асыру барысында сатып алынған объектілерді жаңартуға 2006-2007 жылдары 111 млн теңгені құраған қосымша инвестициялар салынып жатыр.
2006 жылғы 1-ші қаңтардағы жағдай бойынша жекешелендіруден кейінгі бақылауға мемлекеттік коммуналдық меншік объектілерінің 3 сатып алу-сату шарты жатады. Осы объектілердің қызмет бағдары: кинотеатр, қалалық теледидар студиясы, стадион.
2007 жылғы 1-ші қаңтардағы жағдай бойынша жекешелендіруден кейінгі бақылауға мемлекеттік коммуналдық меншік объектілерінің 6 сатып алу-сату шарттары жатады. Осы объектілердің қызмет бағдары: кинотеатр, қалалық теледидар студиясы, стадион, жасөспірім-балалар спорт мектебі, радио хабарлауы, демалыс аймағы.
2008 жылғы 1 қаңтардағы жағдай бойынша жекешелендіруден кейінгі бақылауға мемлекеттік коммуналдық меншік объектілерінің сатып алу-сату 7 шарты жатады. Осы объектілердің қызмет бағдары: кинотеатр, қалалық теледидар студиясы, стадион, балалар-жасөспірім спорт мектебі, радио хабарлауы, демалыс аймағы, балалар (үлкендер) демалысын ұйымдастыру.
Өткен жылдарда тағайындаусыз қызмет бағдарын сақтау шарттарымен сатылған объектілерді немесе шарт бойынша объектіге инвестиция салымын пайдалану жағдайы болған жоқ. Жеке меншікке көшкен объектілерді сату шарттары меншіктенушілермен орындалады.
2006 жылдан бастап 2008 жылдың 8 айын қоса санағандағы кезеңде Қостанай облысы бойынша келесі меншікке беру құқығымен сенімді басқаруға – 44 объект, меншікке өтеусіз – 74 объект берілді. Кәсіпкерлер көрсетілген кезеңде 263,3 млн. теңге салды.
1.1.4.Бәсекелестік пен кәсіпкерлікті дамыту
2008 жылғы 1 қаңтардағы жағдай бойынша облыста тіркелген шағын кәсіпкерлік субъектілер саны (бұдан әрі – ШКС) 54805 құрады, ол өткен жылдан 16,2 пайызға артық, соның ішінде қызмет ететін 42320 ШКС, немесе тіркелгендер санының 77,2 пайызы.
Қызмет ететін ШКС санының 78,4 пайызы (33161) жеке кәсіпкерлік түрінде, 9,2 пайызы (3873) заңды тұлға түрінде, қалған 12,4 пайызы (5286) шаруа қожалықтары қызметін жүзеге асырады.
Облыс бойынша кәсіпкерлік белсенділігі орташа есеппен 1000 адамға 47 бірлікті құрады.
ШКС-же қызмет ететушілер саны – 98,3 мың адам және 2006 жылмен салыстырғанда 4,4 пайызға өсті, экономикалық белсенді халықтың үлес салмағы – 17,6 пайыз.
2007 жылы тауар шығару, жұмыс және қызмет көрсету 16,5 пайызға өсті және 86910 млн. теңгені құрады, соның ішінде заңды тұлғалардан – 42368 млн. теңге, жеке кәсіпкерлерден – 18617 млн. теңге және шаруа қожалықтарынан – 25925 млн. теңге түсті.
2007 жылы кәсіпкерлер қоғамдық ұйымдары, «Шағын кәсіпкерлікті дамыту қоры» АҚ өңірлік филиалы бірлесіп бизнес, жеке кәсіпкерлік қызметін мемлекеттік әкімшілендіруді жүргізу мәселелері жөнінде кәсіпкерлерге ақпарат беруді арттыруға бағытталған семинарлар, «дөңгелек үстелдер» өткізді.
Облыстық және аудандық газеттерде кәсіпкерлік мәселелеріне арналған 600 түрлі мақалалар басылып шықты. Жыл ішінде 4 семинар, 112 дөңгелек үстел ұйымдастырылып өткізілді және 92 мақала басылып шықты, телеарналардан 45 телерепортаж көрсетілді, сондай-ақ радиодан 17 трансляция берілді.