Значыць не тое. Значыць глыбейшае тут, мацнейшае.
Значыць канец. Астаецца адно сысц з дарог , не зам наць, не трац ць с л на бясплодную барацьбу.
I дз ная рэч! разам з гэтым цяжк м балючым думкам , як я затулял чорнае беспрасвецце сю яе будучыню, Марына Па ла на чула, як растае яе сэрцы сякая нянав сць да шчасл вае супрац н цы" [8, с. 276].
Але дапусц м, што вел кадушная Марына Па ла на, якая "з ц х м болем глядзела на Веру чула, што не можа злаваць на яе, не можа ненав дзець" [8, с. 277], памыл лася, Вера, нарэшце, выяв ла сваю хц вую натуру. Тады прасочым за далейшым разв ццём падзей. I акажацца, што н якай памылк няма.
Вера сапра ды м лая, прывабная дзя чына з гера чным мем прозв шчам. Але натура яе неглыбокая. Паводле Верыных уя лення , чалавек, як ёй падабаецца, пав нен быць героем, прынамс , паводз ць сябе як асоба гера чная. Кал валявы, смелы, рашучы Сымон Карызна, гнаруючы маральныя нормы с вецк х абывацеля , к ну жонку пайшо да Веры, ён бы у яе вачах сапра дным героем. Тым болей што Карызна разам з Верай зб ра ся сц новую рэвалюцыю, якая пав нна зно абудз ць закалыханае "ро най плынню будзёншчыны" жыццё мястэчку. Але падзе стал разгортвацца зус м не тым к рунку, як спачатку я лялася закаханаму Карызну рамантычна- знёслай савецкай прыгажун . Аблытаны павуц ннем "пацяроба шчыны" Карызна прадчува паг бельнасць шляху, на як штурхну яго страх за так званыя памылк , дапушчаныя м нулым. Усё глыбей усведамляючы сваё маральнае падзенне, ён к ну ся шукаць паратунку той, каго шчыра каха шчыра дэал зава . Пача шы штодзённа скардз цца на гаротны лёс, на беды ня дачы, Карызна ласнаручна падп са сабе прыгавор, бо ва я ленн каханай пераста быць рамантычным героем: геро ж не наракаюць на долю, яны за жды выходзяць пераможцам .
Вядома, Вера шкадавала Карызну, шчыра была зрадавана, кал ёй аднойчы падалося, быццам ён хоча вярнуцца да жонк . Тым не меней яна прытрымл ваецца погляду, што вартыя шкадавання героям быць не могуць.
Гаворачы пра драматычную развязку асаб стых узаемааднос н Веры Сымона Карызны, нельга не л чваць тут сацыяльныя моманты, грамадска-пал тычную атмасферу эпох пачатку 30-х гадо , якая накладвала свой адб так на характары людзей, на х паводз ны чынк . Пакольк паходз ла Вера Засул ч з сям' сядзельца "казенной винной лавки",то гэтая акал чнасць не магла не турбаваць яе не плываць на выбар жыццёвых арыенц ра . Паражэнне, якое пацярпе Карызна, вядома ж, абудз ла Верынай душы па-чуццё страху за ласны лёс неабходнасць шукаць падтрымку з боку тых, у каго надзейнае станов шча.
Раманам "Вязьмо", у як м пра дз ва адлюстравана трагедыя беларускай вёск , трагедыя народа, М хась Зарэцк п са змясто ную старонку г сторыю беларускай л таратуры.
Праанал зава шы раманы, можна зраб ць вывад, што а тар уводз ць жаночыя вобразы, каб паказаць, каб раскрыць з ус х бако гало ных героя Лясн цкага Карызну. Некаторыя моманты творах перакл каюцца гало ныя геро кахаюць маладых дзя чат: Лясн цк Ра су, Карызна Веру. Таксама водзяцца жаночыя вобразы, каб паказаць унутраны свет героя .
Заключэнне
В давочна, што на творчасць М. Зарэцкага па плывал мног я б яграф чныя фактары: значны плы на мастацкае фарм раванне сына ме бацька, вучоба, наста н цкая дзейнасць, сацыяльна-бытавое культурнае асяроддзе, у як м фарм равалася асоба будучага п сьменн ка. Але патрэбна адзначыць, што а тар жы у час так званай беларус зацы пачатку стал нскага тэрору, як я больш за сё наклал адб так на л таратурнай творчасц п сьменн ка. Мног я творы был надрукаваны гэты час. З-за пал тычных рэпрэс й М. Зарэцк не змог завяршыць шэраг сва х ц кавых задумак, як незавершаны раман "Крыв чы". Тое, што захавалася, сведчыць аб высок м майстэрстве Зарэцкага-праза ка, аб яго непа торнай манеры п сьма, аб мкненн да стварэння высокапс халаг чнай беларускай прозы.
А тар карыста ся выключнай папулярнасцю чытацк м асяроддз , асабл ва маладзёжнай а дыторы , рэвалюцыйная акрыленасць душэ ныя памкненн якой был бл зк я, зразумелыя п сьменн ку рамантычнага света спрымання. I Зарэцк здоле па-мастацку перадаць у яскравых вобразах багатых жыццёвых фарбах атмасферу часу, складанасць супярэчл васць эпох .
У курсавой працы был праанал заваны творы як малой прозы, так раманы, як я увайшл г сторыю л таратуры. У малой прозе п сьменн ка был праанал заваны так я творы як "Гануля", "Мар'я", "На маладое", "Бель", "Дз ная", "Навела пра каханне", "Кветка пажо клая", аповесць "Голы звер".
У гэтых творах перакл каецца с мвал "пажо клай кветк ", як с мвал жанчыны "атручанай" новым жыццём. "Пажо клая кветка" гэта тая, якая жо не жыве, якая жо амаль памерла, ёй тольк застаецца снаваць, падпарадко вацца прыроде чакаць свайго канца, або якая вогуле "згуб ла сваё месца жыцц " [3, с. 284].
У раманах "Сцежк -дарожк " "Вязьмо" працягваецца распрацо ка зая леных яшчэ малой прозе жаночых вобраза . У раманах апавяданнях жаночыя характары праза ка твараюць натуральнае адз нства. Творчасць п сьменн ка роздум пра жанчыну, яе сутнасць месца грамадстве 1920 - 1930-х гг. Асно ныя праблемы, над як м працава а тар адз нота безабароннасць жанчыны з яе тонкай ментальнасцю перад жорстк м светам, яе духо ная барацьба са злом, крыз с дэала .
Рамантычны жаночы вобраз нтэрпрэтава ся п сьменн кам у некальк х пастасях:
1. Як траг чныя паказаны характары жанчын дарэвалюцыйнага грамадства, выя леныя з дапамогай с мвала "пажо клай кветк ". Гало ная х рыса няздолькасць адмов цца ад сва х дэала , за гэта яны пазба лены месца новым жыцц . ("Кветка пажо клая",
"На маладое", "Бель", "Мар'я", "Голы звер")
2. Вобраз жанчыны, якая намагаецца нейк м чынам дастасаваць свае перакананн да "новай" марал сама станов цца яе ахвярай, нам наваны п сьменн кам як вобраз "дз най" жанчыны. ("Дз ная", "Бель")
3. Асобна стаяць вобразы "новых" жанчын, як я створаны адпаведна сацыяльнаму заказу з гэтай прычыны адрозн ваюцца некаторым схематызмам. 3 х вылучаецца ран чны вобраз савецкай актыв стк Веры Засул ч. ("Вязьмо", "Сцежк -дарожк ", "Гануля", "Навела пра каханне" )
Увогуле, творчасць М хася Зарэцкага мае выключнае значэнне для разв цця жаночага характару беларускай прозе. П сьменн к увё жанчыну з яе нтымным , духо ным перажыванням кантэкст вял кай л таратуры. С лаю свайго таленту мастак здоле занатаваць для нашчадка пра дз ва паказаць як вобраз простай жанчыны дэфармуецца вобраз савецкай жанчыны. Пры гэтым а тар выяв гуман стычны падыход да раскрыцця жаночага вобраза на зломе эпох.
Спіс выкарыстанай л таратуры
1. Воюш, . У непрытульным свеце... : Жаночыя вобразы прозе М хася Зарэцкага / . Воюш // Роднае слова. - 2004. - 9. - С. 19; 10. - С. 19.
2. Г бок-Г бко ск , А. "Песню л ла вясна..." : Тэма кахання апавяданнях М хася Зарэцкага. / А. Г бок-Г бо ск // Роднае слова. - 1996. - 12. - С. 49 - 60.
3. Зарэцк , М. Кветка Пажо клая. Апавяданн , аповець / М. Зарэцк // М нск. - "Мастацкая л таратура". - 2002. - 430 с.
4. Зарэцк М хась // Беларуск я п сьменн к : б яб бл яграф чны сло н к : у 6 т. / пад. рэд. А.В. Мальдз са. - Мн., 1993. - Т. 2. - С. 502-505.
5. Зарэцк М. Збор твора : У 4 т. Т. 2: Сцежк -дарожк : Раман. / М. Зарэцк // М нск: маст. л т., - 1990.
6. Зарэцк М. Збор твора : У 4 т. Т. 3: Вязьмо: Раман. / М. Зарэцк // М нск: маст. л т., - 1991.
7. Ляшук, В. Л таратурнае жыццё канца 20 - 30'х гадо : М хась Зарэцк . "Вязьмо". X клас. / В. Ляшук 2001. - 11. - С. 34.
8. Мушынск , М. Нескароны талент : пра дз вая г сторыя жыцця творчасц М хася Зарэцкага / М. Мушынск - Мн., 1991. - 294 с.
9. Мушынская, Т. "Ён уме бачыць свайго любёнага чалавека..." : М хась Зарэцк "Вязьмо" / Т. Мушынская - 1993. - 8. - С. 36 - 40; 9. - С. 33 - 39.
10. http://knihi.com